به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سید محمد بهشتی رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری این مطلب را در پیش همایش ملی رمضان در آیینه اقوام ایرانی، تنوع فرهنگی و وحدت معنوی بیان کرد.
او از اینکه رمضان موضوع تعاملات فرهنگی قرار گرفته است و پژوهشگران علوم انسانی و فرهنگی به آن می‌پردازند ابراز خرسندی کرد.
بهشتی گفت: معمولا رسم بر این بوده که در مورد موضوع رمضان تنها علما صحبت کنند و کمتر اهل فرهنگ این موضوع را مورد تأمل علمی قرار می‌دهند، در صورتی که اگر تأمل دینی و فرهنگی در کنار هم قرار نگیرند این اتفاقی می‌افتد که الان شاهد آن هستیم.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تصریح کرد که در این مصداق، رمضان که ما از آن به عنوان خاطرات خوش و شیرین کودکی یاد می‌کنیم بر خلاف گذشته به موضوع سختی تبدیل می‌شود.
او دلیل این امر را جدا کردن رمضان از متن فرهنگی و اکتفا کردن به جنبه‌های شرعی آن دانست.
وی گفت: فعل روزه در ایران، امریکا، مراکش و... یکسان است و از درون معارف دینی تنها یک حقیقت را بازگو می‌کند ولی زمانیکه به یک سرزمین و متن فرهنگی آن وارد می‌شود بنابه نسبتی که بر قرار می‌کند کیفیتی از آن آشکار می‌شود.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به سخنی از هانری کُربَن اسلام در شبه جزیره عربستان ظهور کرد اما در ایران فهمیده شد گفت: ایرانیان زمانی که اسلام وارد سرزمین ایران شد بنا به ظرفیت فرهنگی موجود به اسلام تقرب پیدا کردند و اگر از همین زاویه به آیین رمضان نگاه کنیم می‌بینیم که چه چیزهایی نسل به نسل در تاریخ گذشته و ما را به یاد رمضان می‌اندازد.
او با اشاره به برخی از شیرینی‌های ماه مبارک رمضان نظیر نشستن کنار سفره افطار، تماشای هلال ماه، گوش سپردن به صدای اذان و... تصریح کرد که اگر به این جنبه‌های رمضان توجه کنیم از حقیقت رمضان پرده برداشته و به آن نزدیک تر می‌شویم آنجاست که به لطافت درونی رمضان پی برده و ضمختی ظاهری آن برایمان آشکار نمی شود.
بهشتی با بیان اینکه تمامی باورهای ما در 1400سال گذشته همین سرنوشت را پیدا کرده اند اظهارداشت: زمانیکه لباس فرهنگ بر قامت دین پوشاندیم چیزهای جدیدی از دین آشکار شد و فرهنگ به مثابه یک لباس تلاش کرده که چیستی و چرایی دین را آشکار کند نه اینکه آن را بپوشاند.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به این نکته که ایران به اندازه تمام اروپا تنوع فرهنگی دارد، گفت: ایران به لحاظ فراوانی تنوع فرهنگی در جهان بی نظیر است و درکل دنیا کشوری را نداریم که این اندازه تنوع فرهنگی داشته باشد.
به گفته بهشتی، مضامینی نظیر رمضان یک حقیقت را آشکار می‌کند و شهادت می‌دهد به وجود تنوع فرهنگی در اقوام مختلف، به عنوان مثال سفره افطار توسط تمامی اقوام ایرانی با فرهنگ‌های مختلف در ماه مبارک رمضان پهن می‌شود اما به اشکال گوناگون، اینجاست که می‌گوییم این تنوع نشان دهنده وجود وحدت ملی است در صورتیکه در اروپا این امر مخرب وحدت ملی است.
بهشتی در پایان تصریح کرد: رجوع به تجربه تاریخی به ما کمک می‌کند که دوباره رمضان‌های لطیفی را که بوی جشن می‌دادند و خاطرات شیرینی به جای گذاشته اند تجربه و احیاء کرده و ریاضت‌های کنونی روزه داری را با چنین لطافت هایی شیرین و عطر آگین کنیم.
به گزارش سایت پژوهشگاه (richt.ir)، علیرضا حسن‌زاده دبیر علمی همایش ملی رمضان در آیینه اقوام ایرانی، تنوع فرهنگی و وحدت معنوی و رییس پژوهشکده مردم شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، دیگر سخنران این جلسه بود که با بیان نکاتی در خصوص اهمیت و جایگاه رمضان گفت: رمضان نقش مهمی در ایجاد وحدت دارد.
او افزود: اگر در غرب مقوله خلق سنتها را داریم در تاریخ ایران سنتها از قرن ها پیش به شکل خود جوش وجود داشته اند که ما همدلی حالارا در سایه این سنتها داریم.
حسن زاده اظهار داشت: رمضان چشم اندازی است که تنوع فرهنگی را در بیان توحیدی به نمایش در می‌آورد.
او با بیان اینکه از یکسال پیش فراخوان همایش ملی رمضان در آیینه اقوام ایرانی تنوع فرهنگی و وحدت ملی در 9موضوع منتشر شده است تصریح کرد که در این همایش کتاب مجموعه مقالات و 2کتاب دیگر با موضوع رمضان به چاپ می‌رسد.
به گفته دبیر علمی همایش ملی رمضان در آیینه اقوام ایرانی،تنوع فرهنگی و وحدت معنوی این همایش 10تیرماه در سالن همایش‌های پژوهشگاه میراث فرهنگی وگردشگری برگزار می‌شود.
دیگر سخنران این جلسه محمدرجبی مشاور عالی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با اشاره به رمضان و سنت نکاتی را بیان کرد و افزود: در قرآن از روزه درماه رمضان به عنوان صبر در گرسنگی و تشنگی یاد شده که این دو نشان از خود گذشتگی در برابر پروردگار دارد.
او با اشاره به اینکه نخوردن ونیاشامیدن نوعی بندگی به خداوند است تصریح کرد که بر خلاف اعتقاد برخی این بندگی نیست و عاشقانه پرستیدن خداست.
رجبی با بیان اینکه در ماه مبارک رمضان سنت هایی در کشور اجرا می‌شوند اظهار داشت :سنت به اصولی گفته می‌شود که تغییر نمی کنند و برخی به اشتباه از آداب و رسوم به عنوان سنت یاد می‌کنند که این اشتباه است.
به گفته مشاور عالی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی، در قرآن سنت به فطرت ارتباط داده شده است و آداب و رسومی که با فطرت انسان هماهنگی دارد ثابت می‌مانند.
رجبی گفت :در ماه رمضان یکی از اموری که بر آن تأکید شده و به صورت یک سنت در آمده است مهمانی دادن است که تقریبا در سراسر ایران اجرا می‌شود و در اقوام مختلف به شیوه‌های گوناگون شاهد برگزاری آنها هستیم.
او افزود:اگر ما که در جستجوی فرهنگ اقوام ایرانی هستیم، با نگاهی که این اقوام را بخش‌های زنده و فعال تاریخ ما قرار می‌دهد مطالعه کنیم بسیاری از ابهاماتمان در تاریخ فرهنگی برطرف می‌شود.
حجت السلام محمدرضا زائری رئیس مجموعه فرهنگی شهدای سرچشمه دیگر سخنران این جلسه گفت: وقتی در مورد محتوا و فرم صحبت می‌کنیم باید هر دو را در نظر گرفته و دچار افراط و تفریط نشویم.
وی با اشاره به اینکه خداوند در قرآن به دو خوشی مومنان در هنگام افطار و وقت دیدار اشاره کرده است گفت: باید این دو مقوله را در کنار هم در نظر گرفت یعنی امساک معنوی را در کنار خوشحالی افطار مورد توجه قرار داد زیرا که این واقعیت فرهنگ عمومی است که یک مومن بعد از چند ساعت نخوردن و نیاشامیدن در هنگام افطار خوشحال باشد.
به اعتقاد حجت السلام زائری ما از این موضوع غافل شده ایم و شاید به همین دلیل است که برخلاف کشورهای عربی که رمضان را جشن می‌گیرند رمضان در فرهنگ ما در ناراحتی و عزاداری می‌گذرد، در صورتیکه همانطور که خداوند خواسته باید 30روز روزه داری ما با سایر روزهای سال متفاوت و در آن شادی باشد.
رئیس مجموعه فرهنگی شهدای سرچشمه گفت: کم ارزش جلوه دادن عناصر مادی نظیر سفره افطار، خوراکی‌های مرسوم ماه رمضان و... باعث شده در ماه رمضان شادی نباشد در صورتیکه از این عناصر فرهنگی می‌توان به نحوی استفاده کرد که انگار از ماه ها پیش در انتظار رمضان بوده ایم.
او با اشاره به اینکه در ماه رمضان رستوران ها، مراکز خرید و... باز هستند و بعد از افطار به مردم خدمات ارایه می‌دهند گفت: این ماه می‌تواند فرصتی باشد برای تجلی زندگی شبانه ایرانیان، موضوعی که تا به حال بر روی آن پژوهشی انجام نشده است.
نظر شما